Στο διάγγελμά του της 13/4 ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε ανάμεσα στα άλλα και στα αποτελέσματα της εμπειρίας από την πανδημία του κορωνοϊού, που αφορούν «στον εκσυγχρονισμό των αντιλήψεων για το ρόλο και τον τρόπο λειτουργίας της δημόσιας υγείας», πως «η ανόρθωση του ΕΣΥ δεν σταματά εδώ» και πως «θα προστεθούν αμέσως εκατοντάδες κρεβάτια ΜΕΘ…».
Ας δούμε τις πλευρές των ζητημάτων που έθεσε ο πρωθυπουργός.
1. Οι αντιλήψεις που υπήρχαν μέχρι σήμερα γενικά για τον τομέα της δημόσιας υγείας- περίθαλψης ήταν (και κατά τη γνώμη μας είναι ακόμα) δύο.
α) Μία των δυνάμεων της αγοράς, των αστικών κομμάτων και των κυβερνήσεών τους που πρεσβεύουν την μερική ή ολική ιδιωτικοποίηση, με διάφορα σχήματα και μεθόδους, του δημόσιου συστήματος. Τη συρρίκνωσή του μέσω μιας ανύπαρκτης σχεδόν ΠΦΥ και μιας υποβαθμισμένης και ενταγμένης στα πλαίσια των κανόνων της αγοράς δημόσιας δομής παροχής δευτεροβάθμιας ΦΥ.
β) Δεύτερη αντίληψη του ταξικού εργατικού και λαϊκού κινήματος που απαιτεί και διεκδικεί ένα σύστημα υγείας- περίθαλψης 100% δημόσιο, δωρεάν, καθολικό για όλο το λαό, χωρίς όρους και προϋποθέσεις, με παράλληλη απαγόρευση κάθε είδους δραστηριότητας του ιδιωτικού τομέα.
Οι δυο αυτές αντιλήψεις βρίσκονται σε αντιπαράθεση όλες τις προηγούμενες δεκαετίες, η οποία οξύνθηκε ιδιαίτερα από την έναρξη της καπιταλιστικής οικονομικής κρίσης, όταν ΟΛΕΣ οι κυβερνήσεις υπονόμευσαν τον δημόσιο τομέα, υπέρ του ιδιωτικού, με περικοπές της χρηματοδότησης, κλείσιμο νοσοκομείων, κλινικών, μονάδων, δραστική μείωση προσωπικού κλπ. Κορύφωση των πολιτικών αυτών ήταν (και είναι σαν σχεδιασμός) η προώθηση της ιδιωτικοποίησης του δημόσιου συστήματος (ειδικά των δημόσιων νοσοκομείων) και παράδοσής του στα χέρια του ιδιωτικού, μέσω διαφόρων σχημάτων, με ΣΔΙΤ κ.α. Πολιτική που βρισκόταν σε πορεία υλοποίησης από τη σημερινή κυβέρνηση και ανακόπηκε λόγω του ξεσπάσματος της επιδημίας.
Η επιδημία λειτούργησε σαν καταλύτης, τουλάχιστον όσον αφορά στις λαϊκές συνειδήσεις, που απέδειξε την ανωτερότητα και αναγκαιότητα ύπαρξης ενός ισχυρού, επαρκώς εξοπλισμένου δημόσιου συστήματος υγείας έναντι του ιδιωτικού, που και μέσα στην τρομερά δύσκολη αυτή κατάσταση το μόνο – και μάλιστα ανοιχτά και ξεδιάντροπα εκφρασμένο- ενδιαφέρον του ήταν η αισχρή κερδοσκοπία.
Άρα όσον αφορά την αντίληψη του εργατικού – λαϊκού κινήματος, αυτή δεν χρειάζεται κανέναν εκσυγχρονισμό, αφού αποδείχτηκε απόλυτα δικαιωμένη και σύγχρονη, ταυτισμένη απόλυτα με τις πραγματικές λαϊκές ανάγκες.
Όσον αφορά όμως την αντίθετη αντίληψη των άλλων, αυτή αποδείχτηκε λαθεμένη, οπισθοδρομική, ξεπερασμένη και επικίνδυνη ακόμη για τη λαϊκή υγεία. Ο καθένας μπορεί να φανταστεί τι θα συνέβαινε αν είχε εφαρμοστεί ολοκληρωτικά και είχαμε σήμερα, εν μέσω πανδημίας, ένα ιδιωτικοποιημένο σύστημα υγείας, που πάνω από την υγεία του λαού θα έβαζε το κέρδος του.
Κατά συνέπεια και επειδή τρίτη αντίληψη δεν (μπορεί να) υπάρχει, η μόνη λύση είναι η διαγραφή της λαθεμένης και η εφαρμογή της ορθής και δικαιωμένης από τα πράγματα σε όλες τις διαστάσεις της, όπως τις προτείνει και διεκδικεί το εργατικό και λαϊκό κίνημα.
2. Η μέχρι σήμερα πολιτική και στάση της κυβέρνησης, μεσούσης της πανδημίας, δείχνει να κινείται στην κατεύθυνση ενός τέτοιου «εκσυγχρονισμού» της αντίληψής της για «το ρόλο και τρόπο λειτουργίας της δημόσιας υγείας», όπως είπε ο πρωθυπουργός;
α) Η κυβέρνηση προσπάθησε να κρύψει τις τεράστιες ευθύνες των προηγούμενων κυβερνήσεων (ΝΔ, ΝΔ- ΠΑΣΟΚ, ΣΥΡΙΖΑ) για τα χάλια του δημόσιου συστήματος, ανάγοντας την ατομική αποδοχή και εφαρμογή από το λαό των αναγκαίων περιοριστικών μέτρων σαν πρωταρχική και σχεδόν αποκλειστική ευθύνη για την αντιμετώπιση της επιδημίας. Βέβαια στην πορεία, μη μπορώντας να κάνει αλλιώς, αφού τα πράγματα «βοούσαν», αναγκάστηκε να παραδεχτεί αφ’ ενός τον «ηρωισμό» των λειτουργών της δημόσιας υγείας, αφ’ ετέρου τις τεράστιες ελλείψεις της σε έμψυχο δυναμικό και υλικά υποδομών και μέσων (μονάδες νοσοκομειακές, προσωπικό, ΜΕΘ, μέσα προστασίας κλπ).
β) Έτσι υποχρεώθηκε να πάρει κάποια μέτρα να καλύψει κενά. Ποια μέτρα όμως; Σταχυολογούμε: Με σημαντική καθυστέρηση άνοιξε κλειστές ΜΕΘ σε δημόσια νοσοκομεία, προσέλαβε ελάχιστο, σε σχέση με τις ανάγκες, ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό και μάλιστα με προσλήψεις περιορισμένου χρόνου. Προχώρησε στην ανακατανομή κύρια ιατρικού προσωπικού αποσπώντας γιατρούς από τα ΚΥ προς τα νοσοκομεία. Σε επίπεδο ΠΦΥ –και πάλι με καθυστέρηση-«επιστράτευσε» ιδιώτες γιατρούς και του ΕΟΠΥΥ, έναντι αμοιβής, για παροχή συμβουλευτικής κύρια αγωγής σε όσους ασθενούσαν στο σπίτι τους, αφού στην πράξη αποδείχτηκε η ανυπαρξία του συστήματος ΠΦΥ και οικογενειακών γιατρών. Όσον αφορά την προμήθεια υλικών προστασίας, διαγνωστικής και θεραπευτικής αγωγής αρκέστηκε στις δωρεές διαφόρων «ευαγών» ιδρυμάτων μεγαλοκαπιταλιστών ή κρατών, που μονοπώλιά τους έχουν ωφεληθεί τα τελευταία χρόνια από τις σχέσεις τους με τη χώρα μας (Κίνα, Κατάρ).
Από την άλλη έκλεισε τα αυτιά της στα αιτήματα (τα οποία υποτίθεται πως άκουσε στις συναντήσεις του πρωθυπουργού με τους «ήρωες» των νοσοκομείων) για μαζικές προσλήψεις, χρηματοδότηση για προμήθεια υλικών, επίταξη των ιδιωτικών δομών, ειδικά ΜΕΘ, και του προσωπικού τους. Όλα αυτά έχοντας σαν δεδομένο το επικίνδυνο κενό που δημιουργήθηκε, λόγω της διάθεσης σχεδόν όλων των δημόσιων ΜΕΘ και ειδικών μονάδων και κλινικών στη μάχη της αντιμετώπισης του κορωνοϊού, για την υγεία και ζωή χιλιάδων άλλων ασθενών, που είχαν ανάγκη άμεσης και επείγουσας νοσοκομειακής περίθαλψης για άλλες σοβαρές ασθένειες. Και βέβαια η «προσωπική δέσμευση» του πρωθυπουργού για προσθήκη εκατοντάδων ΜΕΘ (κρατάμε πολύ μικρό καλάθι) δεν αποτελεί λύση στο συνολικό πρόβλημα της υπολειτουργίας του δημόσιου συστήματος υγείας.
γ) Σε αντίθεση με αυτά χρηματοδότησε πλουσιοπάροχα ιδιωτικές κλινικές για τη διάθεση ΜΕΘ τους στη διαχείριση της αρμόδιας κρατικής επιτροπής, ενώ άφησε ανέγγιχτη την κερδοσκοπική μανία των ιδιωτών για εξετάσεις για τον ιό. Δεν ήταν επίσης τυχαία η προσπάθεια του πρωθυπουργού στην ομιλία του στη βουλή να ξεπλύνει τον χρεοκοπημένο στα μάτια του λαού ιδιωτικό τομέα.
Αυτά όλα μέχρι στιγμής δεν αποδείχνουν πως η κυβέρνηση «εκσυγχρονίζει» τις αντιλήψεις της με βάση τις πραγματικές λαϊκές ανάγκες, αλλά μάλλον παραμένει σταθερή στην ίδια πολιτική. Και φυσικά δεν φαίνονται να συνιστούν πολιτική κατεύθυνση «ανόρθωσης του ΕΣΥ». Του δημόσιου ΕΣΥ. Σε κάθε περίπτωση πολύ σύντομα θα υποχρεωθεί να ξεκαθαρίσει που ακριβώς το πάει με τον λεγόμενο «εκσυγχρονισμό».
Εμείς πάντως, επειδή έχουμε εκσυγχρονισμένη, δικαιωμένη και σύμφωνη με τα συμφέροντά μας αντίληψη για το δημόσιο ΕΣΥ, έχουμε επίσης και την σύγχρονη αντίληψη της υπεράσπισης και διεκδίκησης των αιτημάτων, που αναδείχνουν οι οργανώσεις των ηρώων στα νοσοκομεία, με κοινούς αγώνες μετά το τέλος της πανδημίας, όπως την είχαμε και πριν.
